Τι είναι το έξυπνο σπίτι;

Ο όρος «έξυπνο σπίτι» χρησιμοποιείται για να περιγράψει τον αυτόματο χειρισμό μέσω κάποιας συσκευής (tablet, touch panel, κινητό τηλέφωνο) βασικών λειτουργιών του σπιτιού μας, ακόμα κι αν εμείς βρισκόμαστε στην άλλη πλευρά της γης. Όλες οι λειτουργίες μιας κατοικίας οργανώνονται και ομαδοποιούνται ανάλογα με τις ανάγκες που έχει ο εκάστοτε ιδιοκτήτης.  Η αυτοματοποίηση αυτή κάνει το σπίτι να «σκέφτεται» και να δρα από μόνο του ανάλογα με τον προγραμματισμό που έχουμε κάνει. 

Έχουμε δηλαδή τη δυνατότητα να παρακολουθήσουμε και να διαχειριστούμε απομακρυσμένα το φωτισμό, τη θερμοκρασία, τα ρολά, την πόρτα, τον θερμοσίφωνα, το αυτόματο πότισμα και ότι άλλο βάλει ο νους μας. Στην πραγματικότητα οποιαδήποτε ηλεκτρική συσκευή μπορεί να καταστεί ελέγξιμη. Το πιο εντυπωσιακό χαρακτηριστικό όμως είναι ότι το έξυπνο σπίτι δεν περιορίζεται απλά στο άνοιγμα/ κλείσιμο μιας συσκευής αλλά ορίζει τη λειτουργία της έτσι όπως εμείς επιθυμούμε, για παράδειγμα εξοικονομώντας μας ενέργεια. Έτσι τα ρολά των παραθύρων και οι τέντες ανεβοκατεβαίνουν αυτόματα μέσα στη μέρα ανάλογα με την ηλιακή φωτεινότητα και την επιθυμητή θερμοκρασία του χώρου, το αυτόματο πότισμα ενεργοποιείται μόνο όταν η υγρασία του εδάφους πέσει χαμηλότερα από το απαιτούμενο επίπεδο, ενώ ενεργοποιούνται σενάρια ασφαλείας μόλις εντοπιστεί κίνηση στον κήπο.  Και φυσικά ο ιδιοκτήτης μπορεί να έχει το κεφάλι του ήσυχο αφού ενημερώνεται κατευθείαν μόλις οτιδήποτε πάει στραβά (διαρροή κάποιας συσκευής, ξεχασμένος θερμοσίφωνας, απόπειρα παραβίασης του χώρου).

 

Σε ένα έξυπνο σπίτι, λοιπόν, ελέγχουμε :

• Το φωτισμό, έχοντας αποθηκευμένα σενάρια φωτισμού ανάλογα με την περίσταση και τη διάθεση μας τα οποία τα ενεργοποιούμε απλά με το πάτημα ενός κουμπιού αλλά φυσικά και ελέγχοντας μεμονωμένα κάθε φωτιστικό σημείο.

• Τον κλιματισμό, έχοντας θερμοστάτες στους χώρους που επιθυμούμε υπάρχει ένδειξη της θερμοκρασίας και προγραμματίζουμε τις συνθήκες θέρμανσης/ψύξης ανάλογα με την ημέρα, την ώρα, την θερμοκρασία του περιβάλλοντος  κ.α. Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να επιτευχθεί η μέγιστη εξοικονόμηση ενέργειας και να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες στην οικία μας.

• Τους μηχανισμούς σκίασης. Υπάρχει πλήρης έλεγχος των ρολών , των κουρτινών, των τεντών και όποιου άλλου μηχανισμού σκίασης υπάρχει. Έχουμε ένδειξη για την κατάστασή τους   και μπορούμε να τους  προγραμματίσουμε κατάλληλα συνδέοντας τους με τον κλιματισμό, τον φωτισμό, τον αερισμό και να πετύχουμε τη μέγιστη εξοικονόμηση ενέργειας εκμεταλλευόμενοι τον ήλιο όποτε το επιθυμούμε.

• Τις συσκευές ήχου και εικόνας. Με το πάτημα ενός κουμπιού ενεργοποιείται η τηλεόραση παρακολουθούμε την αγαπημένη μας ταινία ή παίζεται από το ηχοσύστημά μας το είδος μουσικής που μας αρέσει συνδυάζοντας τα παραπάνω  με το κατάλληλο φωτισμό και κλιματισμό.

• Τα συστήματα ασφαλείας μας. Έχουμε πλήρη έλεγχο του συστήματος καμερών, συναγερμού και πυρανίχνευσης της οικίας μας, άμεση ενημέρωση αν παρουσιαστεί κάποιος εισβολέας και αυτόματη ενεργοποίηση των σεναρίων που έχουμε δημιουργήσει για την περίπτωση αυτή (άναμμα των φωτιστικών, ηχητικό μήνυμα από τα ηχεία κτλ).

• Την κατανάλωση ενέργειας και την ροή του νερού. Υπάρχει συνεχής παρακολούθηση της κατανάλωσης ενέργειας και της ροής του νερού δίνοντας μας τη δυνατότητα να ενημερωθούμε άμεσα για κάποια διαρροή στο δίκτυο του νερού αλλά και για κάποια ξεχασμένη ανοικτή ηλεκτρική συσκευή. Για παράδειγμα αν το μάτι της κουζίνας είναι ανοιχτό αλλά δεν υπάρχει παρουσία στο χώρο για κάποια ώρα το σύστημα μπορεί να ειδοποιήσει με ένα ηχητικό σήμα και εν συνεχεία αν δεν ανιχνεύσει κίνηση στην κουζίνα να διακόψει τη ηλεκτροδότηση του ματιού έτσι ώστε να αποφευχθεί κάποιο ατύχημα.

• Τις ηλεκτρικές συσκευές και το θερμοσίφωνα. Πατώντας ένα κουμπί μόλις ξυπνήσουμε το πρωί ενεργοποιείται η καφετιέρα, ανάβει ο θερμοσίφωνας και ανοίγει το ραδιόφωνο ή μπορούμε όλα αυτά να τα έχουμε προγραμματίσει να γίνονται τις καθημερινές από μόνα τους μια συγκεκριμένη ώρα.

• Το αυτόματο πότισμα. Έχοντας αισθητήρα που ελέγχει την υγρασία του χώματος αλλά και μια μονάδα καιρού το αυτόματο  πότισμα λειτουργεί όταν οι καιρικές συνθήκες το επιβάλλουν.

•  Αισθητήρια ποιότητας αέρα, πυρκαγιάς, πλημμύρας, διακοπής ρεύματος , θερμοκρασίας χώρου, υγρασίας, μονάδες καιρού κ.α. μας δίνουν επιπλέον πληροφορίες τις οποίες μπορούμε να τις χρησιμοποιήσουμε όπως επιθυμούμε και να τις εκμεταλλευτούμε για να βελτιώσουμε τις συνθήκες διαβίωσης μας.

 

Ο συνδυασμός όλων των παραπάνω λειτουργιών δείχνει ξεκάθαρα τι σημαίνει «έξυπνο σπίτι» και τι δυνατότητες υπάρχουν σε αυτό.  Ενδεικτικά παρακάτω αναφέρουμε κάποια από τα σενάρια που μπορούν να τεθούν σε εφαρμογή και να συνδυάσουν διάφορες λειτουργίες, κάνοντας τη ζωή μας ευκολότερη και ασφαλέστερη: 

• Όταν αποχωρούμε από το σπίτι το σύστημα κλείνει όλες τις ηλεκτρικές συσκευές, τα φώτα, τη θέρμανση, την ύδρευση, τα ρολά, τις τέντες, ενεργοποιείται ο συναγερμός και όλα αυτά με το πάτημα ενός κουμπιού.
• Με την  είσοδο μας στο σπίτι ενεργοποιείται η θέρμανση, ανάβουν κάποια φώτα, ανοίγουν τα ρολά και το ραδιόφωνο συντονίζεται στο σταθμό  που μας αρέσει.
• Μπορούμε να προγραμματίσουμε κουμπιά πανικού σε οποιοδήποτε διακόπτη με τα οποία θα μπορούμε να ανάβουμε όλα τα φώτα ή να ενεργοποιείται το ηχοσύστημα για να αποτρέψουμε τους διαρρήκτες.

​Βλέπουμε, λοιπόν, ότι σε  ένα έξυπνο σπίτι όλες οι λειτουργίες είναι δυνατόν να συνδυαστούν  προς όφελος του χρήστη και να ελεγχθούν κεντρικά. Το εντυπωσιακότερο όμως είναι ότι, όπως προαναφέραμε,   όλα μπορούν να γίνουν απομακρυσμένα και να έχουμε τον πλήρη έλεγχο και χειρισμό  του σπιτιού μας  στο κινητό μας τηλέφωνο ή στο τάμπλετ μας. Το έξυπνο σπίτι όμως είναι και πραγματικά έξυπνο, καθώς όπως είδαμε αντιλαμβάνεται τι γίνεται στο περιβάλλον του και δρα ανάλογα εκτελώντας τις λειτουργίες που έχει προγραμματιστεί να κάνει σε κάθε περίσταση.  

 

Το πρωτόκολλο KNX

Παρόλο που έχουν αναπτυχθεί διάφορες τεχνολογίες πάνω στην κατασκευή έξυπνων σπιτιών, το σύστημα που έχει επικρατήσει αυτή τη στιγμή σε όλο τον κόσμο είναι το πρωτόκολλο KNX. Το KNX είναι διεθνές πρότυπο και είναι ένα ανοικτό σύστημα που υποστηρίζεται από 429 κατασκευαστές, οι οποίοι προσφέρουν μια ποικιλία από πιστοποιημένα και συμβατά μεταξύ τους προϊόντα. Αυτό είναι άλλωστε και το τεράστιο πλεονέκτημα του KNX, η πολύ μεγάλη γκάμα κατασκευαστών που το υποστηρίζουν και η συμβατότητα μεταξύ όλων των προϊόντων που φέρουν το σήμα KNX ανεξαρτήτως κατασκευαστή.

Η PK Talos Engineering αποτελείται από ικανότατους μηχανικούς, οι οποίοι εκτός από τη γνώση, έχουν μεγάλη εμπειρία στο σχεδιασμό και την υλοποίηση έργων οικιακών και κτιριακών αυτοματισμών χρησιμοποιώντας το πρωτόκολλο KNX. Κατόπιν επιτόπιου ελέγχου του χώρου και συζήτησης με τον ενδιαφερόμενο είμαστε σε θέση να του παρουσιάσουμε μια πλήρη μελέτη (που περιλαμβάνει όλα τα τεχνικά και οικονομικά στοιχεία του έργου) και ακολούθως της συμφωνίας να ξεκινήσουμε την υλοποίηση.

Το KNX είναι ένα πρωτόκολλο επικοινωνίας   ανοικτό , επεκτάσιμο και φιλικό προς το χρήστη. Μας δίνει τη δυνατότητα να έχουμε τον πλήρη έλεγχο του σπιτιού μας όχι μόνο όταν είμαστε μέσα σ’ αυτό αλλά και απομακρυσμένα. Σε ότι έχει να κάνει με την ηλεκτρολογική εγκατάσταση σε ένα σύστημα με KNX  υπάρχουν διαφοροποιήσεις σε σχέση με μια συμβατική εγκατάσταση. Οι γραμμές ρεύματος δεν περνάν από τους διακόπτες αλλά πηγαίνουν κατευθείαν από τον πίνακα στα φωτιστικά σημεία, ρολά, πρίζες κτλ. Όλοι οι διακόπτες , οι αισθητήρες , οι θερμοστάτες κτλ είναι συνδεδεμένοι σε ένα σύστημα χαμηλής τάσης bus και ανάλογα πως θα προγραμματιστεί το σύστημα μπορούμε με οποιοδήποτε διακόπτη να εκτελέσουμε οποιαδήποτε λειτουργία θέλουμε καθώς και να την αλλάξουμε στο μέλλον.

Στο ΚΝΧ όμως πέρα από τη  σύνδεση με καλώδιο bus όλων των συσκευών υπάρχει και η δυνατότητα η επικοινωνία να γίνεται ασύρματα. Όπως γίνεται αντιληπτό σε υπάρχουσες εγκαταστάσεις είναι κάποιες φορές ανέφικτο να περαστούν καινούρια καλώδια  καθώς απαιτούνται σκαψίματα σε τοίχους και μερεμέτια τα οποία δεν είναι πάντα επιθυμητά από τους πελάτες. Γι αυτό το λόγο υπάρχει το KNX RF το οποίο μας δίνει τι δυνατότητα να τροποποιήσουμε μια συμβατική ηλεκτρολογική εγκατάσταση σε ¨έξυπνη¨ χωρίς να χρειαστούν οι παρεμβάσεις που προαναφέρθηκαν. Το KNX RF, λοιπόν, είναι η ιδανική λύση για όποιον θέλει να κάνει ανακαίνιση στο σπίτι του και να ζήσει την εμπειρία του οικιακού αυτοματισμού και τις δυνατότητες που του προσφέρει το πρωτόκολλο KNX.

Πέρα όμως από οικιακές εγκαταστάσεις το KNX βρίσκει εφαρμογή και σε επαγγελματικούς χώρους, μαγαζιά, χώρους εστίασης  όπως βέβαια και σε ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις.  Σε μια καφετέρια η τέντα θα κατέβει αμέσως μόλις αρχίσει να βρέχει ή θα σηκωθεί μόλις δύσει ο ήλιος. Σε μια επιχείρηση που χρησιμοποιεί ψυγεία για την αποθήκευση  προϊόντων θα υπάρξει άμεση ενημέρωση αν συμβεί μια βλάβη και θα αποφευχθεί η καταστροφή των προϊόντων . Φυσικά όλες οι δυνατότητες που προσφέρει το KNX για τις οικιακές εγκαταστάσεις είναι χρήσιμες και σε επαγγελματικούς χώρους και βοηθούν στην βέλτιστη λειτουργία μιας επιχείρησης και στις καλύτερες συνθήκες εργασίας των υπαλλήλων της.   

Σε ξενοδοχεία οι δυνατότητες που μας προσφέρει το KNX  και γενικά ο κτιριακός αυτοματισμός είναι πολλές και έχουν ως αποτέλεσμα την εξοικονόμηση ενέργειας, την αποφυγή δυσλειτουργιών, την άμεση ενημέρωση σε περίπτωση βλαβών, τον πλήρη έλεγχο και χειρισμό κάθε δωματίου αλλά και βέβαια την καλύτερη δυνατή εμπειρία για τον πελάτη.

 

Άλλα συστήματα κτιριακού αυτοματισμού

Εκτός από το πρωτόκολλο KNX έχουν αναπτυχθεί και άλλα συστήματα κτιριακού αυτοματισμού, τα  οποία ανάλογα με τις απαιτήσεις του εκάστοτε χρήστη μπορεί να συμφέρουν οικονομικά. Οι έμπειροι μηχανικοί μας είναι σε θέση να προτείνουν την κατάλληλη λύση που ικανοποίει τις ανάγκες του κάθε πελάτη ,έχοντας  εγκαταστήσει διάφορα συστήματα οικιακού αυτοματισμού τα τελευταία χρόνια.

Το σύστημα της digitalstrom το οποίο έχει έρθει στην Ελλάδα από την GEYER είναι μια τέτοια περίπτωση το οποίο χρησιμοποιεί τις καλωδιώσεις μιας συμβατικής εγκατάστασης τόσο για την παροχή ρεύματος όσο και για τη μετάδοση σήματος ελέγχου. Δεν απαιτείται δηλαδή καλώδιο bus όπως στο KNX.  Παρόμοιο τρόπο λειτουργίας έχει και το X10 το οποίο υπάρχει στην ελληνική αγορά αρκετά χρόνια.

Συστήματα που  λειτουργούν ασύρματα και μπορούν να κάνουν ένα σπίτι “έξυπνο” ως ένα βαθμό είναι τα Z-WAVE, Zigbee και EnOcean. Ακόμα μεγάλες εταιρείες του χώρου παρότι κατασκευάζουν  συσκευές για KNX κάνουν και τη δική τους προσπάθεια για τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου συστήματος κτιριακού αυτοματισμού όπως είναι η Legrand και η Schneider Electric.

 

Internet of Things

Το Internet of Τhings (IoT) είναι  επόμενη μεγάλη αλλαγή που έρχεται στο χώρο της τεχνολογίας. Ουσιαστικά περιλαμβάνει οποιαδήποτε ηλεκτρική συσκευή που συνδέεται με το ίντερνετ χωρίς όμως να είναι υπολογιστής, κινητό ή τάμπλετ.  Φανταστείτε ότι το ψυγείο του σπιτιού σας συνδέεται με το ίντερνετ και σας ενημερώνει ότι υπάρχει έλλειψη από γάλα και ότι πρέπει να αγοράσετε ή ότι συνδέεστε με την καφετιέρα εσπρέσο που έχετε στο σπίτι σας και της «παραγγέλνετε» να ετοιμάσει τον καφέ που επιθυμείτε λίγο πριν φτάσετε.

Η PK Talos Engineering έχει τη γνώση και την εμπειρία να λειτουργήσει ως system integrator και να ενοποιήσει όλα τα συστήματα και τις συσκευές σε μια οικία με στόχο την καλύτερη δυνατή εμπερία για τον ένοικο .